V. NHẬN XÉT

          *Tình hình dịch hại

          - Lúa mùa trung:

          + Sâu cuốn lá nhỏ: Gây hại nhẹ - trung bình, mật độ trung bình 10 – 15 con/m², cao 30 – 35 con/m², cục bộ 40 – 50 con/m² tại các ruộng xanh tốt rậm rạp. Phát dục chủ yếu tuổi 1 – 2.

          + Rầy các loại: Tiếp tục tích lũy mật độ gây hại.

          + Bệnh sinh lý (vàng lá): Gây hại nhẹ rải rác, nhất các chân ruộng trũng, lầy thụt, dộc chua, ngộ độc hữu cơ.

          + Ngoài ra, bọ xít dài, bênh thối thân, tiêm lửa, đốm sọc vi khuẩn, chuột, … phát sinh gây hại rải rác.

          - Ngô: Một số diện tích ngô ở các ruộng thoát nước kém, gặp hiện tượng úng nước do mưa nhiều những ngày qua.

          - Chè: Bọ xít muỗi gây hại nhẹ - trung bình; Bọ cánh tơ, rầy xanh gây hại nhẹ; Nhện đỏ, bệnh đốm nâu, đốm xám, thối búp, … gây hại rải rác.

          * Dự báo tình hình sinh vật gây hại thời gian tới

          - Lúa mùa trung:

          + Sâu cuốn lá nhỏ: Tiếp tục gây hại, mức độ hại nhẹ - trung bình, cục bộ hại nặng nếu không được phòng trừ kịp thời; Thời gian phòng trừ tốt nhất từ 05-12/8. Dự kiến diện tích phòng trừ khoảng 300 ha, tập trung tại các xã Tam Thanh, Văn Luông, Minh Đài, Mỹ Thuận, Tân Phú, Thạch Kiệt, ...

          + Rầy các loại tiếp tục tích lũy mật độ gây hại.

          + Bệnh sinh lý gây hại nhẹ - trung bình sau thời tiết mưa dài sau đó nắng gắt.

          + Chuột gây hại nhẹ, cục bộ hại trung bình.

          + Nếu phát hiện ruộng lúa có các triệu chứng: Đầu tiên cây lúa bị héo, màu lá vẫn còn xanh, bẹ mọng nước, sau đó chết vàng từng chồi, nặng hơn dụi lá từng chòm. Khi nhổ khóm lúa lên thì cây lúa bị đứt ngang gốc thân hoặc rễ rất ít, ngắn, bị thối đen và có mùi hôi, nhất là ở các ruộng dộc chua, ngộ độc hữu cơ. Đây chính là triệu chứng của bệnh thối thân lúa, cần chú ý phòng trừ ngay.

          + Ngoài ra, cần chú ý bệnh đốm sọc vi khuẩn, bệnh tiêm lửa, bọ xít dài,... gây hại.

          - Ngô: Sâu keo mùa thu gây hại nhẹ.

          - Cây chè:

          + Bọ xít muỗi, rầy xanh, bọ cánh tơ, nhện đỏ, ... gây hại nhẹ, cục bộ hại trung bình.

+ Trong điều kiện thời tiết nắng nóng, khô hạn kéo dài (nhiệt độ ban ngày trên mặt tán chè lên đến 35 – 38^oC, thậm chí 40^oC), đặc biệt đồi chè không có cây che bóng hoặc có cây che bóng nhưng không đủ mật độ, kết hợp việc bón phân không cân đối, bón nhiều đạm, phun thuốc BVTV dạng nhũ dầu (kí hiệu ND, EC), thuốc kích thích sinh trưởng vào ngày trời nắng, có thể gây cháy búp, táp lá chè.

* Biện pháp kỹ thuật phòng trừ

- Lúa mùa: Thực hiện theo công văn số: 1161/UBND-NN ngày 26/7/2024 của UBND huyện, về việc tăng cường chỉ đạo đẩy mạnh sản xuất vụ mùa năm 2024.

> Tiến hành chăm sóc ngay từ đầu vụ và thăm đồng thường xuyên, lưu ý một số đối tượng sâu bệnh hại:

+ Sâu cuốn lá nhỏ: Thời gian phòng trừ tốt nhất từ 05-12/8, khi mật độ sâu non tuổi 1 – 2 trên 50 con/m² (giai đoạn đẻ nhánh) hoặc trên 20 con/m² (giai đoạn đòng – trỗ), sử dụng một số loại thuốc trừ sâu cuốn lá, ví dụ thuốc: SecSaigon 25EC, Clever 150SC (300WG), Abatimec 3.6 EC, Indogold 150 SC, Dylan 2.0EC (10WG), Tasieu 5WG, ...

+ Bệnh sinh lý: Khi ruộng lúa bị bệnh, tuyệt đối không bón phân đạm, tăng cường làm cỏ sục bùn. Khắc phục bằng cách bón 10-15 kg vôi bột + 8 -10 kg supelân/sào kết hợp với làm cỏ sục bùn hoặc sử dụng chế phẩm bổ sung dinh dưỡng và giải độc cho lúa như XO Sogan siêu ra rễ; XO siêu lân,...

Vụ mùa, thời gian sinh trưởng ngắn, sâu bệnh phát sinh nhanh, bà con cần chăm sóc đúng kỹ thuật, thường xuyên thăm đồng để phát hiện sớm, xử lý kịp thời các đối tượng sâu bệnh gây hại, chỉ phun thuốc khi cần thiết, tuyệt đối không phun thuốc tràn lan ngay đầu vụ.

* Chuột: Phát động đợt diệt chuột tập trung trên địa bàn toàn huyện: Từ ngày 25/7 đến ngày 25/8/2024, tiến hành rải mồi đồng loạt, gọn trong 1- 2 ngày. Chú ý những diện tích lúa ở gần khu vực chăn nuôi, ven gò đồi, kênh mương, ruộng cỏ, gần khu dân cư, ... Trong vụ này cần tổ chức 2 đợt diệt chuột tập trung, cụ thể:

+ Đợt 1: Diệt chuột tập trung vào giai đoạn lúa đẻ nhánh rộ, sử dụng bả sinh học, thuốc hóa học, ... có trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Sử dụng thuốc Hicate 0.25WP, iHIHRanpart 2%DS, Cat 0.25WP, Rat K 2% DP, Rat-kill 2% DP, ... trộn thành bả; mồi nhử là thóc luộc nứt vỏ chấu, gạo, khoai lang, mộng mạ, cua, ốc, tép, ... hoặc bả trộn sẵn Broma 0.005AB, FORWARAT 0.005% WAX BLOCK, GIMLET 2.0GB…).

+ Đợt 2: Diệt chuột tập trung vào giai đoạn lúa đứng cái - làm đòng, sử
dụng các loại thuốc nêu trên. Mồi bả lần này cần có thêm mùi tanh để thu
hút, hấp dẫn chuột (Nếu mồi bả làm từ thóc luộc thì cần bổ sung thêm cám đậm
đặc dùng cho chăn nuôi, cứ 10 kg mồi thì trộn thêm 0,5 kg cám sau đó đảo đều
cùng với thuốc hoặc bả trộn sẵn Broma 0.005AB, FORWARAT 0.005% WAX
BLOCK, GIMLET 2.0GB…).

+ Lưu ý: Thu gom mồi bả dư thừa, xác chuột chết sau mỗi đợt diệt chuột
để xử lý, tránh gây ô nhiễm môi trường. Cùng thời điểm diệt chuột ngoài đồng,
cần tiến hành diệt chuột trong khu dân cư, khu đô thị, cụm công nghiệp, bệnh viện, trường học, các hộ gia đình và khuyến khích phát triển đàn mèo để đạt hiệu quả cao nhất.

+ Ngoài đợt diệt chuột tập trung, tiếp tục chỉ đạo các khu tích cực triển khai diệt chuột thường xuyên bằng các biện pháp thích hợp, trong đó coi trọng biện pháp đánh chuột bằng biện pháp sinh học, thủ công.

- Bệnh thối thân: Khi bệnh chớm xuất hiện, có thể sử dụng ngay một số thuốc có chứa các hoạt chất như: Copper Hydroxide, Oxolinic acid, Thiodiaxole Zinc, Thiodiazolcopper, Gentamycinsulfate, Bronopol, Oxytetracyline Hydrochloride, Kasugamycin, Bismerthiazol ... ví dụ  như: Totan 200WP, Xantocin 40WP, Visen 20SC, Ychatot 900SP, Kasumil 2L, Batocide 12WP, Lobo 8WP... để phun phòng trừ bệnh. Phun sớm, phun  kỹ và cần kiểm tra lại ruộng sau 5 -7 ngày phun. Về lâu dài để quản lý tốt bệnh thối thân lúa cần đẩy mạnh ứng dụng IPHM để đất khỏe, cây khỏe.

- Ngô:

+ Sâu keo mùa thu: Khi mật độ sâu non từ 4 con/m² trở lên. Sử dụng một số thuốc có hoạt chất như: Emamectin benzoate, Bacillus thuringiensis, Spinetoram, Indoxacarb, Lufenuron, ... ví dụ như: Emaben 2.0 EC, Dylan 2.0 EC; Angun 5WG, Emagold 160SC, Chetsau 100WG, Clever 300WG/150SC, Millerusa 400SC, Indogold 150SC....  Phun khi sâu tuổi nhỏ (tuổi 1-2), nếu mật độ cao có thể phun kép 2 lần, lần 1 cách lần 2 từ 3 - 5 ngày, phun bằng mắt mèo chụp, phun ướt đều hai mặt lá và nõn ngô, thời điểm phun tốt nhất vào buổi chiều tối.

- Trên chè: Chăm sóc chè ngay từ đầu vụ, chỉ phun phòng trừ sâu bệnh hại khi đến ngưỡng.

+ Bọ cánh tơ: Khi nương chè có tỷ lệ búp hại trên 10%; có thể sử dụng luân phiên các loại thuốc được đăng ký trừ bọ cánh tơ trên chè, ví dụ như: Dylan 2EC (10WG), Javitin 36EC, Aremec 36EC, Reasgant 3.6EC, Kuraba 3.6EC, Emaben 2.0EC (3.6WG), Radiant 60SC,...

+ Bọ xít muỗi: Khi nương chè có tỷ lệ búp hại trên 10%; có thể sử dụng luân phiên các loại thuốc trừ bọ xít muỗi, Ví dụ: Dylan 2EC, Emaben 2.0EC/3.6WG, Hello 250WP, Map Winner 5WG/10WG, Eska 250EC, Actimax 50WG, Comda 250EC, Trebon 10EC, Nixatop 3.0 CS, Sudoku 58EC …

+ Rầy xanh: Khi nương chè có tỷ lệ búp hại trên 10%, có thể sử dụng các loại thuốc được đăng ký trừ rầy xanh hại chè, ví dụ như: Comda gold 5WG, Eska 250EC, Emaben 3.6WG, Dylan 2EC, Aremec 36EC, Reasgant 3.6EC, Kuraba 3.6EC, Aga 25EC,...

+ Trong điều kiện thời tiết nắng nóng kéo dài, để hạn chế tình trạng cháy búp, táp lá chè, bà con cần tăng cường bón phân hữu cơ, HC – vi sinh kết hợp xới dưới gốc, tủ gốc bằng rơm rạ, cây phân xanh để tăng khả năng giữ ẩm, hạn chế tối đa bón phân hóa học, đặc biệt là phân đạm vào mùa nắng nóng và tuyệt đối không phun thuốc BVTV dạng nhũ dầu, thuốc kích thích sinh trưởng vào ngày nắng nóng. Về lâu dài, để khắc phục tình trạng này, bà con cần trồng cây che bóng đủ mật độ trên nương chè, xây dựng hệ thống tưới, áp dụng các biện pháp quản lý sức khỏe cây trồng trên cây chè (IPHM, hữu cơ, …).

- Trên bồ đề: Tiếp tục theo dõi tình hình sâu bệnh gây hại và chỉ tiến hành phun phòng trừ khi đến ngưỡng.

*Lưu ý:

- Chỉ sử dụng các loại thuốc có trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam, pha và phun theo hướng dẫn ghi trên bao bì. Khi sử dụng thuốc BVTV xong phải thu gom vỏ bao bì thuốc để đúng nơi quy định.

- Khi sử dụng thuốc BVTV xong phải thu gom vỏ bao bì để đúng nơi quy định ./.