Điều khảng định đầu tiên có thể nói là: Phân bón hữu cơ đều phải qua chế biến, việc chế biến có thể ví như tài nghệ của đầu bếp, với cùng một số loại nguyên liệu có thể chế biến và nhiều loại sản phẩm khác nhau, chất lượng. Qua chế biến có thể làm tăng số lượng, chất lượng phân bón, bên cạnh đó cũn khử diệt cỏc mầm mống sõu dễ lan truyền cú trong nguyờn liệu chuồng trõu bũ, một số phõn ủ phõn truyền thống của chỳng ta như xây chuồng lợn 2 ngăn, trên ủ phân nước, nước giải, rơm dạ và một số phụ phẩm tại ngăn xây thấp hoặc đánh đống cả ngoài trát bùn kín không phải là phân ủ tốt, bằng chứng cho thấy là phân không tơi xốp, vẫn cũn mựi hụi thối mất vệ sinh, đó là loại phân “ vẫn cũn sống chưa chín” chưa qua công đoạn chế biến tốt hơn nữa về lượng không đáp ứng được yêu cầu sản xuất. Một hộ nông dân trung bỡnh khi thường có 1 con trâu hoặc bũ, một năm nuôi và xuất chuồng được từ 2- 4 con lợnvà có khoảng trên dưới 100 con gà, lượng phân chuồng chỉ có từ 3-4 tấn/năm và như vậy chỉ đủ mức bón tối thiểu cho 5-7 sào lúa trong 2 vụ chưa nói đến thâm canh tăng năng xuất và cũn lấy đâu phân bón hữu cơ cho rau màu, cây ăn quả,... những cây trồng rất cần phân hữu cơ để tăng năng xuất, tăng giá trị sản phẩm. Nếu áp dụng phát triển chế biến phân hữu cơ nếu được gọi là phát triển phân Cosnposx, chúng ta có thể tăng lượng phân trên lên gấp 3 lần ( chỉ cần 25- 30% phân chuồng làm nguyên liệu) bên cạnh đó cũn tăng chất lượng phân hoàn toàn tơi xốp, không có mùi hôi chế đựng các dinh dưỡng dễ tiêu, cây trồng dễ sử dụng. Chất lượng phân Cosnposx hoàn toàn phụ thuốc vào nguyên liệu đầu vào của mục đích sử dụng. Phân Cosnposx dùng  để cải tạo đất, tăng độ xốp cho các loại đất trai cứng, không có kết cấu, khả năng giữ nước kém thỡ nguyờn liệu cần cú thành phần xem   cao như mùn( của mùn gỗ giấy bói bằng) vỏ trấu, vỏ rạ, cõy ăn quả cần có nhiều cây là phân xanh, cây đỗ lạc và các phụ phẩm nông nghiệp khác nếu có như khô dầu, đỗ lạc phế phẩm (hạt kẹ, thối) bó sắn, bó đậu..

Nguyờn tắc ủ phõn Cosnposx chớnh là quỏ trỡnh tạo cho các vi sinh vật lên men phân huỷ các chất hữu cơ thành các hợp chất dễ tiêu, điểm khác ở đây chính là sự lên men tạo cho vi sinh vật hoạt động trong điều kiện đủ không khí ( hảo khí) khác với hoạt động trong thiếu khí ( yếu khí) như trát bùn kín hoặc ngâm trong hố chuồng xây luôn ẩm ướt vẫn thường làm. Quá trỡnh lờn men rất cần cú chất men xen vào để thúc đẩy vi sinh vật hoạt động giống như ta khi làm dưa thường cho 1 ít đường và nước vào dưa để cho dưa nhanh chua, chất xúc tác cũng rất đơn giản có thể là 1 chất mật đường, một vài quả chuối chín nẫu không ăn được ( có thể dùng vụn bó mớa nước gỉ đường thay thế) có thể cho một chút cám gạo, bột ngũ cốc ( bột ngô sắn ) đều là các sản phẩm nông nghiệp có sẵn, rễ tỡm.

Phương pháp ủ cũng rất đơn giản, tập kết đủ nguyên liệu tại những nơi râm mát, không trong nước; rải các loại nguyên liệu phân huỷ như: mùn cưa, chấu, thân cây phân xanh xuống dưới cùng 1 lớp dày 40 cm và rộng từ 1,2 đến 1,5 m. Sau đó rải một lứp phân chuồng mỏng, có thể là nước phân đặc với tỷ lệ 25- 30%, lại tiếp tục rải các loại lá xanh, rơm rạ phụ phẩm nông nghiệp lên trên một lớp dày tương tự ( 40 cm) sau đó lại rải một lớp phân chuồng mỏng như trên, cứ như vậy lần lượt các loại để phân huỷ cho lên trên để được đống phân ủ cao khoảng 1,5 m. Nếu có điều kiện có thể làm tăng chất lượng phân, giảm thời gian ủ bằng cách sau mỗi lượt trên hoà 1 ít nước gỉ mật hoặc một hai quả chuối chín nẫu ( không ăn được) tưới đều lên đống phân ủ. Có thể rắc thêm vào mỗi lượt vài nắm cám gạo hoặc bột ngô hoặc bột sắn hoặc rắc thêm cho bếp để bổ xung lượng kali, tuyệt đối  không rắc bổ xung phân hoá học như lân, kali vào khi ủ. Sau đó dùng rơm, rạ hoặc lá đậy lên trên để tránh nắng mưa. Vi sinh vật có mên làm nhiệt độ phân tăng dần sau 5 - 7 ngày có thể đạt 70 ^oC ( trong giữa đống) và sau đó giảm dần. Được 2-3 tháng ta có thể đảo đống phân 1 lần, sau 4- 6 tháng, khi phân có màu đen, tơi như đất, không có mùi là đó chớn cú thể đem sử dụng bón cho tất cả các loại cây. Phương pháp ủ này đũi hỏi phải đầu tư công lao động để thu gom nguyên liệu: Rơm, rạ, lá xanh, trấu, mùn cưa,... và ủ với lượng lớn. Có thể áp dụng phương pháp ủ dần, đơn giản dễ tận dụng công lao động, dễ kiếm nguyên liệu như sau: chuẩn bị bói đất nhỏ ( vài m²) cạnh chuồng trại chăn nuôi, rải xuống đó một rơm rạ, vỏ chấu hoặc các loại lá xanh, cứ 15 -30 ngày1 lần vệ sinh chuồng trại rải phân, nước giải tưới lên đống phân ủ, trong thời gian đó ta có thể tận thu tất cả các loại lá xanh, phụ phẩm nông nghiệp, lá cây quét dọn sân, nhà, chấu, chép lá cây chuối,... rải lên trên và lại tiếp tục vệ sinh chuồng trại rải  phân lên, khi đống phân đó lớn cú thể đảo ủ sang bên cạnh để cho phân chín đều và đem sử dụng. Nhiều nhỏ góp lại thành to cứ từng ngày như vậy là có thể tận dụng sức lao động của người trong gia đỡnh, chúng ta sẽ có lượng phân đáng kể để bón vừa cải tạo đất, vừa an toàn, vừa tạo năng xuất tăng dần ổn định do đất được cải thiện, dùng với lượng 500 - 600 kg/sào sẽ không phải bón thêm đạm, lân, kali phải mất tiền mua mới. Đặc biệt những chân đất đó thoỏi hoỏ nghốo kiệt thỡ chỉ cú loại phõn này mới cú thể cải tạo nõng dần năng xuất lên được chứ không phải là đạm, lân, kali. Ngoài phương pháp ủ phân Cosnposx trên đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bà con nông dân có thể tự sản xuất phân lỏng chất lượng cao, thuốc kích thích sinh trưởng, thuốc Bảo vệ thực vật từ các loại từ các loại lá cây, các loại nguyên liệu có trong các bài viết sau. với mong muốn được chia sẻ các kiến thức kỹ thuật phục vụ sản xuất nông nghiệp, cùng nông dân bàn cách lam giàu, chúng tôi luôn mong mỏi nhận được các ý kiến trao đổi, phản hồi từ bà con nụng dõn và cỏn bộ kỹ thuật.

Xin chúc bà con 1 vụ sản xuất gặp nhiều may mắn.

                                                                                                                    Kỹ sư: Lê Toàn