Hiện nay đa số các vườn bưởi kinh doanh đang trong giai đoạn phát triển nụ, một số vườn bưởi diễn kinh doanh ít năm tuổi đã bắt đầu nở hoa, giống bưởi da xanh phát triển sớm hơn đã bắt đầu nở hoa rộ. Thời điểm từ Tết Nguyên đán tới nay (8/02) nhiều nơi trong tỉnh có mưa, mưa rào to, nhiệt độ thấp, thuận lợi cho cây bưởi hình thành và phát triển nụ hoa. Dự báo trong những ngày tới, trời tiếp tục mưa ẩm, rét đậm, âm u, từ 13/2 trở đi nhiệt độ tăng, có nắng. Trong điều kiện như vậy sẽ có những tác động tới sinh trưởng, phát triển của cây bưởi, trong giai đoạn ra hoa – đậu quả người trồng bưởi cần quan tâm đến một số kỹ thuật chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh sau:
- Về dinh dưỡng:
+ Khi cây hình thành nụ: Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây đầy đủ để có hoa khỏe làm tăng tỷ lệ đậu quả. Bón thúc lộc, nuôi hoa bằng phân tổng hợp NPK16.8.16 với lượng 2-3 lạng/cây kết hợp với phân Canxi-bo loại bón qua gốc với lượng 1kg/15 cây (tương đương 25kg/ha). Cách bón: rắc đều phân quanh tán cây hoặc bổ nông 4-5 hốc quanh tán cây để bón. Phun bổ sung thêm dinh dưỡng vi lượng 2-3 lần trong giai đoạn hình thành nụ. Có thể phun dinh dưỡng kèm theo các đợt phun thuốc sâu.
+ Sau khi hoa tàn, đậu quả: Tiếp tục phun dinh dưỡng vi lượng qua lá 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 10-15 ngày, bắt đầu từ khi hoa tàn được 1-2 tuần. Tiếp tục bón Canxi-bo với lượng 1kg/15 cây (tương đương 25kg/ha) để cho cuống quả dai, hạn chế rụng quả.
- Về sâu bệnh: Khi cây ra lộc, hoa cần chú ý đến phòng trừ một số đối tượng sâu hại như sâu vẽ bùa, rầy mềm, bọ trĩ, bệnh thán thư, ... để đảm bảo sâu bệnh không gây hại trong giai đoạn hoa nở, vì khi hoa nở nếu phun thuốc sẽ làm giảm khả năng thụ phấn, thụ tinh rất lớn. Sau khi hoa tàn, đậu quả chú ý phòng trừ đến rầy, rệp các loại, bọ trĩ, nhện, bệnh thán thư, bệnh chảy gôm, xì mủ,... Khi sử dụng thuốc trừ sâu trong giai đoạn này cầy phun đúng nồng độ, liều lượng theo hướng dẫn. Phun quá nồng độ, liều lượng dễ gây ra vết thương trên các bộ phận non, thậm chí có thể gây rụng hoa, rụng quả non.
- Giai đoạn phát triển nụ đến quả nhỏ cần tưới cho cây đảm bảo duy trì độ ẩm trong suốt giai đoạn phát triển. Khi cây báo nụ thì tưới nước đẫm 1-2 lần đầu để phân tan và ngấm sâu vào đất, khi hoa đã nở không cần tưới đẫm như giai đoạn nụ. Khi đậu quả tránh khô hạn lâu ngày khi gặp mưa rào đầu vụ kết hợp với bón thừa dinh dưỡng cây bị "sốc nước, sốc phân" sẽ rụng quả non hàng loạt.
- Tiến hành thụ phấn bổ sung để tăng tỷ lệ thụ đặc biệt là đối với bưởi đặc sản Đoan Hùng. Sử dụng hoa bưởi chua, bưởi diễn làm hoa cho phấn, chọn những hoa khoẻ, mới nở (hoa to, đều, cánh màu trắng), dùng panh kẹp bỏ cánh hoa và nhụy hoa, sau đó lấy nhị của hoa cho phấn chấm nhẹ lên đầu nhụy hoa bưởi Đoan Hùng hoặc dùng bút lông nhỏ lấy phấn từ hoa bưởi chua, bưởi diễn quét lên nhuỵ hoa bưởi Đoan Hùng. Mỗi hoa cho phấn thụ cho khoảng 8-10 hoa bưởi Đoan Hùng. Thời gian thụ phấn tốt nhất từ 8-10 giờ và 14-16 giờ.
- Ngoài ra, trong quá trình hoa nở, nhất là trong điều kiện thời tiết mưa ẩm nhiều cần thường xuyên rung cành hoa để làm rơi những cánh hoa đã nở không bị bết lại gây ra thối, rụng quả./.
Phó Chi cục Trưởng - Nguyễn Trường Giang