Hiện nay, trà lúa mùa sớm đang trong giai đoạn chín sữa - chín sáp; trà lúa mùa trung đang trong giai đoạn đòng già - trỗ - phơi màu. Qua điều tra sâu bệnh đồng ruộng, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Thọ thông báo tình hình dịch hại và đề xuất các biện pháp phòng trừ như sau:

I/ TÌNH HÌNH SÂU BỆNH VÀ DỰ BÁO:

1. Sâu đục thân:

* Hiện tại: Mật độ trứng phổ biến 0,02 - 0,08 ổ/m²; cao 0,1 - 0,8 ổ/m² , cục bộ 1 ổ/m² (Phù Ninh, Việt Trì). Sâu non đang nở và gây hại, bông bạc phổ biến 0,1 - 1,2%; cao 2,0 - 6,6% (Việt Trì). Diện tích nhiễm 495,3 ha (Nhiễm nhẹ 338,6 ha, nhiễm trung bình 156,7 ha); tăng so với CKNT 482,1 ha. Diện tích dự kiến phòng trừ là 1.455 ha; diện tích đã phòng trừ là 1.170 ha. Tuy nhiên, có một số diện tích phun xong gặp mưa và diện tích cần phòng trừ chưa thể phun được do ảnh hưởng của mưa kéo dài.

* Dự báo: Sâu non tiếp tục nở và gây bông bạc trên diện tích lúa đang trỗ, ảnh hưởng tới năng suất, đặc biệt là những diện tích lúa ở gần hoặc xen ghép với lúa chét. Các huyện cần chú ý: Phù Ninh, Thanh Thủy, Thanh Ba, Lâm Thao, Hạ Hòa, Đoan Hùng, TX.Phú Thọ, TP. Việt Trì, Cẩm Khê, ...

2. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại nhẹ rải rác tại huyện Lâm Thao, TP Việt Trì, Hạ Hòa, Tam Nông, Phù Ninh, Thanh Ba, Cẩm Khê, Phú Thọ, Thanh Thủy; tỷ lệ bệnh phổ biến 0,9 - 5,6%; cao 8,0 - 15,0%; cục bộ 20 - 40% (Lâm Thao, Việt Trì, Tam Nông). Diện tích nhiễm 303,5 ha (Nhiễm nhẹ 269 ha, nhiễm trung bình 34,5 ha); giảm so với CKNT 875,1 ha; diện tích đã phòng trừ 77,5 ha.

* Dự báo: Trong kỳ tới, dự báo có mưa lớn, kèm theo dông, lốc xoáy, bệnh sẽ tiếp tục phát sinh, lây lan nhanh và gây hại bộ lá đòng, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên các ruộng xanh tốt, lá rậm rạp, đang trong giai đoạn đòng - trỗ, nhất là trên diện tích đã xuất hiện nguồn bệnh, cấy các giống nhiễm (Nhị ưu số 7, Nhị ưu 838, Thiên ưu 8, GS9, Hương Thơm, TBR 225, ...).  Các huyện cần lưu ý: Lâm Thao, Hạ Hòa, TP Việt Trì, Tam Nông, Yên Lập, Thanh Ba, Cẩm Khê, Thanh Thủy.

3. Rầy các loại:

* Hiện tại: Phát sinh và gây hại nhẹ ở tất cả các huyện, thành, thị. Mật độ rầy phổ biến 29 - 105 con/m², cao 130 - 480 con/m², cục bộ 800 - 1.540 con/m² (Tân Sơn, Thanh Ba,Cẩm Khê, Hạ Hòa, Thanh Sơn, Yên Lập, Đoan Hùng, Thanh Thủy), cá biệt ruộng 2.400 con/m² (Lâm Thao).  Phát dục chủ yếu trưởng thành, tuổi 1, 2. Mật độ trứng rầy phổ biến 12 - 40 ổ/m², cao 60 - 160 ổ/m², cục bộ 350 ổ/m² (Tân Sơn). Diện tích nhiễm 1.344,2 ha (Nhiễm nhẹ 1.128,6 ha, nhiễm trung bình 215,6 ha); tăng so với CKNT 141,3 ha. Diện tích đã phòng trừ 299,3 ha.

* Dự báo: Rầy tiếp tục tích lũy và gia tăng mật độ, gây hại trên các trà lúa; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng, có thể gây cháy chòm, cháy ổ trên lúa đang giai đoạn chín sáp vào đầu tháng 9/2018. Các huyện cần chú ý: Thanh Ba,Cẩm Khê, Hạ Hòa, Thanh Sơn, Yên Lập, Đoan Hùng, Thanh Thủy,...

4. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Tỷ lệ bệnh phổ biến 3,6 - 12,0%; cao 24,0  - 35,7%, cục bộ 40 - 42,5%. Diện tích nhiễm 5.630,7 ha (Nhiễm nhẹ 3.720,1 ha, nhiễm trung bình 1.584,5 ha, nhiễm nặng 126,1 ha), giảm so với CKNT 302,8 ha. Diện tích đã phòng trừ 1.869,9 ha.

* Dự báo: Trong thời gian tới bệnh sẽ tiếp tục phát sinh, phát triển và gây hại ở tất cả các huyện, thành, thị.

5. Ngoài ra: Sâu cuốn lá nhỏ gây hại nhẹ tại một số huyện, thành, thị và đang chuyển lứa. Bệnh sinh lý, bọ xít dài hại nhẹ rải rác. Chuột gây hại nhẹ rải rác trên đồng ruộng, nhất là những diện tích ven gò, ven kênh mương, đường lớn, gần trang trại chăn nuôi.

II/ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO PHÒNG TRỪ:

1. Biện pháp chỉ đạo:

- Đề nghị UBND các huyện, thành, thị:

+ Tiếp tục thực hiện tốt văn bản số 946/SNN-QHKH ngày 30 tháng 7 năm 2018, về việc tập trung chỉ đạo đẩy mạnh chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại lúa mùa 2018 của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

+ Chỉ đạo các phòng, trạm chuyên môn, UBND các xã, phường, thị trấn huy động cán bộ khuyến nông cơ sở, bà con nông dân tăng cường kiểm tra đồng ruộng và sau đợt mưa lớn; chỉ đạo quyết liệt và hướng dẫn nông dân phun phòng trừ kịp thời theo hướng dẫn của của cơ quan chuyên môn; Chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường thanh kiểm tra việc kinh doanh, buôn bán và sử dụng thuốc BVTV, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

- Giao trạm Trồng trọt và BVTV các huyện, thành, thị: Tăng cường công tác điều tra, DTDB, ra thông báo hàng tuần, tham mưu chỉ đạo và hướng dẫn các biện pháp phòng trừ kịp thời có hiệu quả; không được chủ quan trong dịp nghỉ lễ mùng 2 tháng 9.

2. Kỹ thuật phòng trừ:

- Sâu đục thân: Thăm đồng thường xuyên, kết hợp biện pháp thủ công như ngắt ổ trứng để diệt sâu non, trứng  và diệt trưởng thành vào đèn. Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ trưởng thành cao trên 0,3 con/m² hoặc ổ trứng cao trên 0,3 ổ/m² cần tiến hành phòng trừ bằng các loại thuốc trừ sâu đục thân đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Victory 585EC, Nicata 95SP, Wavotox 585EC, F16 600EC,...) pha và phun theo hướng dẫn trên bao bì. Nếu mật độ ổ trứng cao từ 0,5 ổ/m² trở lên có thể hỗn hợp với thuốc BVTV có hoạt chất Fipronil (ví dụ như: Tango 50SC, Rigell 800WG, Finico 800WG,  Regent 800WG, ...).

Lưu ý: Để phòng trừ triệt để sâu đục thân gây bông bạc cần phun thuốc khi lúa thấp tho trỗ ( khoảng 3-5%), Nếu ruộng bị nặng thì phải phun kép (2 lần), lần 2 khi lúa trỗ hoàn toàn bằng các loại thuốc nên trên.

- Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Cần kiểm tra đồng ruộng thường xuyên, nhất là sau mưa dông, lốc. Khi ruộng chớm bị bệnh, cần dừng ngay việc bón phân hóa học, nhất là đạm và thuốc kích thích sinh trưởng, phun phòng trừ ngay bằng các thuốc trừ bệnh được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Starwiner 20WP, Kamsu 2SL, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP, ...).

- Rầy các loại: Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng các loại thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam, ví dụ: Chersieu 75 WG, Excel Babsac 600 EC, Victory 585 EC, Superista 25 EC, Rockfos 550 EC, Nibas 50 EC, ....Khi lúa vào giai đoạn chín sáp, cần rẽ băng rộng 0,8 - 1 m và phun thuốc kỹ vào gốc lúa.

- Bệnh khô vằn: Khi ruộng lúa nhiễm bệnh có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phun trừ bằng các thuốc, ví dụ:  Cavil 50WP, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL, Chevin 5SC...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.          

- Các đối tượng khác: Cần chú ý theo dõi chặt chẽ và thực hiện phòng trừ theo thông báo, hướng dẫn của Chi cục và Trạm Trồng trọt và BVTV.

Lưu ý: Có thể hỗn hợp giữa thuốc sâu và thuốc bệnh, nhưng tuyệt đối không hỗ hợp phân bón lá, chất kích thích sinh trưởng phun cùng thuốc trừ bệnh. Sau khi sử dụng thuốc BVTV xong phải thu gom bao bì để đúng nơi quy định của địa phương./.