Cán bộ Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phù Ninh kiểm tra sâu bệnh đầu vụ

Vụ Xuân 2025, toàn tỉnh đã gieo cấy được 35.180,4 ha. Hiện nay, lúa trà Xuân sớm và trà Xuân muộn 1 đang trong giai đoạn cuối đẻ nhánh đến đứng cái, trà Xuân muộn 2 đang trong giai đoạn đẻ rộ, thời tiết thuận lợi cho cây lúa sinh trưởng, phát triển. Vừa qua, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh phối hợp với phòng Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp các huyện, thành, thị tổ chức tổng điều tra sinh vật gây hại trên cây lúa từ ngày 17/19-3 cho thấy, một số đối tượng sinh vật gây hại bà con nông dân cần quan tâm trong vụ Chiêm Xuân như:

Chuột hại: Từ cuối tháng 02 đến nay, các huyện, thành, thị đã và đang triển khai diệt chuột tập trung theo phát động của Sở Nông nghiệp và Môi trường. Hiện tại, trên đồng ruộng, mức độ hoạt động và gây hại của chuột đã giảm. Tuy nhiên, một số địa phương chưa thực hiện diệt chuột tập trung, nông dân tự đặt bả rải rác nên chuột vẫn gây hại mạnh trên đồng ruộng. Diện tích hại là 476,4ha tập trung ở các huyện Thanh Ba, Yên Lập, Tam Nông, Cẩm Khê, Đoan Hùng, Hạ Hòa... Dự báo chuột tiếp tục di chuyển, sinh sản và gia tăng số lượng từ giữa đến cuối vụ. Mức độ gây hại của chuột phụ thuộc rất lớn vào đợt diệt chuột tập trung của các địa phương trong tháng 3.

Bệnh đạo ôn: Nguồn bệnh đã bắt đầu xuất hiện rải rác lá trên các trà lúa ở hầu hết các huyện, thành, thị, trên các giống lúa mẫn cảm: J02, TBR225, Nhị ưu số 7, Nhị ưu 838, Thái Xuyên 111, một số giống nếp, Sin 98, .... Tỷ lệ bệnh phổ biến 0,06 - 0,5%; cao 1,0 - 3,3%; cục bộ ổ 7 - 16%. Diện tích nhiễm 23,08ha. Dự báo đến cuối tháng 3 đầu tháng 4, không khí lạnh hoạt động không mạnh, nhưng hiện tượng sương mù nhẹ và mưa nhỏ, mưa phùn, ẩm độ không khí cao sẽ xuất hiện nhiều ngày, trời âm u thiếu sáng; mặt khác, cây lúa được bón bổ sung phân bón đón đòng. Đây là điều kiện rất thuận lợi cho bệnh đạo ôn lá tiếp tục phát sinh, phát triển và lây lan nhanh gây đạo ôn cổ bông.

Hiện nay bệnh khô vằn, rầy các loại đã xuất hiện rải rác ở các huyện, thành, thị. Thời gian tới bệnh khô vằn sẽ tiếp tục phát sinh, phát triển và gây hại, mức độ gia tăng nhanh và mạnh hơn khi lúa chuyển giai đoạn đứng cái làm đòng. Bệnh hại nặng hơn trên ruộng cấy dày, bón thừa đạm, bón không cân đối. Rầy sẽ tiếp tục tích lũy mật độ, có xu hướng gia tăng nhanh về cuối vụ. Ngoài ra các đối tượng sâu bệnh khác như: Bệnh bạc lá và đốm sọc vi khuẩn cần lưu ý vào giai đoạn đòng già trở đi, bọ xít dài cần lưu ý trên những diện tích lúa chất lượng cao và trỗ trước so với đại trà.

Để phòng trừ kịp thời đối với các đối tượng sinh vật gây hại, ngành chuyên môn khuyến cáo bà con nông dân cần phải thăm đồng thường xuyên, áp dụng các biện pháp kỹ thuật được cơ quan chuyên môn hướng dẫn đồng thời chăm sóc lúa và các cây trồng vụ Xuân theo chương trình quản lý sức khỏe cây trồng (IPM/IPHM), quy trình an toàn. Trong canh tác lúa chú trọng tới nâng cao chất lượng diện tích thâm canh lúa cải tiến (SRI).

Trong thời gian từ đầu tháng 4 đến đầu tháng 5, đây là cao điểm chỉ đạo phòng trừ sinh vật gây hại vụ Xuân đây là thời điểm quyết định đến năng suất và chất lượng của lúa, người dân cần chú ý phòng trừ đạo ôn cổ bông, nhất là những diện tích đã nhiễm đạo ôn lá; phòng trừ kịp thời đối với sâu đục thân, rầy, bệnh khô vằn, bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn,... đồng thời tiếp tục tổ chức diệt chuột thường xuyên ở những khu, cánh đồng chuột còn gây hại mạnh sử dụng bằng bả sinh học, thuốc trừ chuột hóa học có trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng ở Việt Nam như: Hicate 0.25WP, iHIHRanpart 2%DS, Cat 0.25WP, Rat K 2% DP, Rat-kill 2% DP, ... trộn thành bả; mồi nhử là thóc luộc nứt vỏ chấu, gạo, khoai lang, mộng mạ, cua, ốc, tép, ... hoặc bả trộn sẵn Diof 0.006 AB, FORWARAT 0.005% WAX BLOCK, Broma 0.005AB, GIMLET 2.0GB...., Lưu ý khi cây lúa đã bước vào giai đoạn làm đòng, mồi bả cần có mùi tanh để hấp dẫn chuột. Nếu sử dụng thóc luộc làm mồi thì cần trộn thêm cám đậm đặc sử dụng trong chăn nuôi với tỷ lệ 1 phần cám trộn với 40 - 50 phần thóc luộc. Khi phát hiện ruộng chớm bị bệnh đạo ôn, khô vằn bà con dừng bón các loại phân hoá học nhất là đạm và thuốc kích thích sinh trưởng và cần phòng trừ ngay bằng các loại thuốc có trong danh mục được phép sử dụng.

Cùng với đó, ngành chuyên môn lưu ý các địa phương cần phải kiện toàn Ban chỉ đạo sản xuất của địa phương, phân công thành viên ban chỉ đạo đến cơ sở kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn chăm sóc, phòng trừ sinh vật gây hại kịp thời có hiệu quả đảm bảo năng suất và an ninh lương thực trên địa bàn; tổ chức điều tra, ra thông báo hàng tuần, hướng dẫn các biện pháp phòng trừ sinh vật gây hại trên lúa và cây trồng vụ Xuân; đồng thời tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh đến các khu dân cư để bà con nắm được cùng đồng hành kiểm tra phòng trừ sinh vật gây hại đặc biệt chú ý trong cao điểm đảm bảo hiệu quả cao.

Ths. Lê Hồng Thiết

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật

.

Anh: Cán bộ Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Phù Ninh