CHI CỤC TT&BẢO VỆ THỰC VẬT TRẠM TT&BVTV ĐOAN HÙNG   Số: 20/TB-TT&BVTV

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc   Đoan Hùng, ngày 30 tháng 3 năm 2022

THÔNG BÁO

Tình hình sinh vật gây hại tháng 3

Dự báo tình hình sinh vật gây hại tháng 4

I/ TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI TRONG THÁNG 3:

1. Trên lúa xuân:

- Bọ trĩ, ruồi đục nõn, rầy các loại, sâu cuốn lá, sâu đục thân, bọ xít đen, bệnh đạo ôn lá, bệnh khô vằn hại rải rác. Chuột hại cục bộ.

2. Trên cây ngô xuân:

- Sâu keo mùa thu, bệnh đốm lá nhỏ, bệnh sinh lý hại rải rác.

3. Trên cây chè:

- Bệnh phồng lá hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng. Tổng diện tích nhiễm là 294,7 ha, trong đó nhiễm nhẹ là 228,18 ha, nhiễm trung bình là 66,52 ha. Diện tích phòng trừ 66,52 ha.

- Bọ xít muỗi hại nhẹ. Tổng diện tích nhiễm là 73,37 ha nhiễm nhẹ.

- Rầy xanh hại nhẹ. Tổng diện tích nhiễm là 73,37 ha nhiễm nhẹ.

- Ngoài ra, bệnh đốm nâu, đốm xám, bệnh thán thư hại rải rác.

4. Trên cây bưởi:

Bệnh thán thư, bệnh chảy gôm, bọ xít, rệp các loại, sâu vẽ bùa, bọ trĩ, nhện hại rải rác.

5. Trên cây lâm nghiệp: Bệnh đốm lá, bệnh khô cành khô lá, sâu cuốn lá, sâu kèn mái chùa hại lá, mối hại gốc phát sinh gây hại rải rác trên cây keo. Bệnh phấn trắng hại rải rác trên keo tuổi nhỏ và vườn ươm.

II/ DỰ BÁO TÌNH HÌNH SINH VẬT GÂY HẠI THÁNG 4:

1. Trên lúa xuân:

- Bệnh đạo ôn: Khi thời tiết có mưa ẩm, độ ẩm không khí cao, nhiều mây, âm u, đêm và sáng trời lạnh. Cây lúa được bổ sung phân bón do bón đón đòng nên cũng là điều kiện để bệnh phát triển nhanh. Bệnh đạo ôn sẽ  tiếp tục phát sinh và gây hại, có thể gây cháy chòm, ổ trên lá nếu không phòng trừ tốt, đồng thời là nguồn bệnh hại trên cổ bông, cổ gié gây thiệt hại lớn về năng suất đặc biệt là trên các giống mẫn cảm như: lúa nếp, J02, TBR225, Thiên ưu 8, BC15, .... Các xã cần chú ý: Hùng Xuyên, Ngọc Quan, Minh Tiến, Chân Mộng, Vân Đồn, Yên Kiện, Tây Cốc, Sóc Đăng, Bằng Doãn...

- Bệnh khô vằn: Bệnh tiếp tục phát sinh, lây lan và gây hại, mức độ hại nhẹ, cục bộ hại nặng trên những ruộng lúa rậm rạp, bón nhiều đạm và bón phân không cân đối, nhất là trên diện tích lúa đang làm đòng. Tất cả các xã, thị trấn cần lưu ý.

- Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Trong tháng 4, khi thời tiết chuyển mùa thường sẽ có những cơn mưa rào kèm theo dông lốc, bệnh sẽ phát sinh, lây lan và gây hại bộ lá đòng trên tất cả các trà lúa; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng, cần lưu ý trên các giống lúa có bản lá to, mềm, ruộng bón nhiều đạm, bón phân không cân đối. Các xã cần chú ý: Chí Đám, Vân Du, Hùng Xuyên, Phú Lâm, Hợp Nhất, Hùng Long, Vụ Quang, Tây Cốc ...

- Chuột: Tiếp tục gây hại cục bộ, đặc biệt đối với những nơi gần đồi gò, khu làng nghề, dân cư, khu đồng có trang trại chăn nuôi, nghĩa trang, ven đường lớn có trồng cỏ voi,.... .

- Rầy các loại tiếp tục tích lũy mật độ và có khả năng gây hại vào cuối tháng 4 trở đi trên những diện tích lúa phơi màu đến ngậm sữa. Cần lưu ý những ổ rầy gây hại của năm trước. Các xã cần chú ý: Hùng Xuyên, Phúc Lai, Minh Lương, Bằng Doãn, Ca Đình, Yên Kiện, Tiêu Sơn...

Ngoài ra cần lưu ý: Bọ xít dài gây hại trên những ruộng lúa thơm, ruộng lúa trỗ trước so với đại trà. Sâu đục thân, sâu cuốn lá nhỏ gây hại rải rác.

2. Trên ngô xuân:

- Sâu keo mùa thu, bệnh đốm lá nhỏ, sâu đục thân (bắp), bệnh khô vằn gây hại nhẹ. Ngoài ra: Rệp cờ, bệnh đốm lá lớn hại rải rác.

2. Trên cây chè: Bệnh phồng lá chè, rầy xanh, bọ cánh tơ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng. Bệnh đốm nâu, đốm xám, nhện đỏ, bọ xít muỗi hại rải rác.

4. Trên cây ăn quả: Bệnh chảy gôm, bệnh thán thư, bệnh loét sẹo, bọ xít xanh vai nhọn, nhện đỏ, rệp các loại, sâu xanh bướm phượng, sâu vẽ bùa... hại rải rác.

  5. Trên cây lâm nghiệp: Bệnh đốm lá, bệnh khô cành khô lá, sâu ăn lá, mối hại gốc phát sinh gây hại rải rác trên cây keo. Bệnh phấn trắng hại nhẹ trên keo tuổi nhỏ và vườn ươm.

Trong điều kiện thời tiết nắng ấm có mưa ẩm, châu chấu tre nở đầu đến giữa tháng 4 và gây hại tre, mai, luồng, trên ngô, cỏ voi, lúa, các xã đã có châu chấu gây hại các năm trước cần chú ý: Minh Phú, Tiêu Sơn, Minh Tiến, Vân Đồn, Chân Mộng, Chí Đám, Hùng Xuyên, Thị trấn, Hợp Nhất, Yên Kiện,....

III/ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO PHÒNG TRỪ:

1. Trên lúa:

- Bệnh đạo ôn: Trong thời gian tới, điều kiện thời tiết đang rất thuận lợi cho bệnh đạo ôn phát triển, cần thăm đồng thường xuyên để kịp thời phòng trừ trước khi lúa trỗ. Khi phát hiện ruộng bị bệnh, cần dừng bón các loại phân hoá học, phân qua lá, thuốc kích thích sinh trưởng, phòng trừ ngay khi ruộng chớm bị bệnh (dưới 5% lá bệnh) bằng các loại thuốc đặc trị đạo ôn có có hoạt chất có hoạt chất như: Fenoxanil, Isoprothiolane, Kasugamycin, Tricyclazole, Acrylic acid, Hexaconazole, Propiconazole, … Ví dụ thuốc: Katana 20SC, Fu-army 30WP, Fuji-One 40WP, Funhat 40WP, Sako 25WP, Som 5SL, Newtec 300SC, Haragold 75WP, Filia 525 SE, Tilusa super 300 EC, ... Nếu ruộng bị nặng phải phun kép 2 lần cách nhau 5 - 7 ngày, chú ý phun kỹ cho thuốc tiếp xúc với vết bệnh.

- Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Sau mưa dông, cần kiểm tra ngay đồng ruộng. Nếu phát hiện ruộng chớm bị bệnh, cần dừng ngay việc bón phân hóa học, nhất là đạm và thuốc kích thích sinh trưởng, phun phòng trừ ngay bằng các thuốc như: Starwiner 20WP, No-vaba 68WP, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP, Som 5SL,.... Những ruộng bị bệnh nặng cần phun kép (2 lần) cách nhau 5 - 7 ngày.

- Bệnh khô vằn: Khi ruộng lúa nhiễm bệnh có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phun trừ bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ: Chevin 5SC, Saizole 5SC, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL,...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.

- Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng  các thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Chersieu 75 WG, Excel Babsac 600 EC, Superista 25 EC, Nibas 50 EC, Ramsuper 75WP...). Giai đoạn chắc xanh trở đi, sử dụng các loại thuốc có tác dụng tiếp xúc mạnh, khi phun nhất thiết phải rẽ băng rộng 0,8 - 1m, phun kỹ vào gốc lúa. (Ví dụ: Excel Basa 50EC, Nibas 50EC, Bassa 50EC,...)

2. Trên ngô xuân:

- Phòng chống sâu keo mùa thu bằng biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp: Ngắt tiêu diệt ổ trứng, bắt giết trưởng thành. Sử dụng bẫy bả chua ngọt để bắt diệt trưởng thành. Khi mật độ sâu non từ  4 con/m² trở lên. Sử dụng một số hoạt chất (Emamectin benzoate, Bacillus thuringiensis, Spinetoram, Indoxacarb, Lufenuron) ví dụ như thuốc: Emaben 2.0 EC, Dylan 2.0 EC; Tasieu 3.6EC, Angun 5WG, Actimax 50 WG, Emagold 160SC,...); Indoxacarb (ví dụ như: Clever 300WG, 150SC; Millerusa 400SC, Indogold 150SC...).

3. Trên chè: Phun phòng trừ những diện tích có mật độ sâu, tỷ lệ bệnh vượt ngưỡng.

- Bệnh phồng lá chè: Khi trên vườn có trên 30% lá hại, Sử dụng một số loại thuốc như: Stifano 5.5 SL, Manage 5WP, Diboxylin 4SL, …

- Rầy xanh: Khi trên vườn có trên 10% búp hại, Sử dụng một số loại thuốc như: Reasgant 3.6EC, Actara 25WG, Emaben 2.0EC, Dylan 2EC…

- Bọ cánh tơ: Khi trên vườn có trên 10% búp hại, Sử dụng một số loại thuốc như: Reasgant 3.6EC, Kuraba 3.6EC, Emaben 2.0EC, Dylan 10WG…

- Bọ xít muỗi: Khi trên vườn có trên 10% búp hại, Sử dụng một số loại thuốc như: Actara 25WG, Comda 250EC, Dylan 2EC…

4. Trên cây bưởi: Các vườn bưởi thời kỳ kinh doanh cần chú ý phòng trừ nhện, bọ xít, bệnh thán thư, chảy gôm,...

- Bệnh thán thư: Vệ sinh vườn bưởi, thu dọn các bộ phận bị bệnh đem tiêu hủy, khi tỷ lệ lộc, lá hại từ 10% thì sử dụng một số loại thuốc BVTV như: Fungonil 75WP, Amistar® 250 SC, Diboxylin 4SL, Sucker 2SL, Penncozeb 75WG /80 WP,...

- Bệnh chảy gôm: Khi trên vườn có trên 10% thân cây bị hại hoặc trên 25% số cành bị hại, Sử dụng một số loại thuốc: Insuran 50 WG, Profiler 711.1 WG, Aliette 800 WG, ....  Đối với bệnh hại trên thân, cành cần cạo sạch vết bệnh sau đó dùng thuốc quét vào vết bệnh.

- Bệnh loét: Khi cây có trên 10% lá bị hại sử dụng các loại thuốc đặc hiệu để phòng trừ, ví dụ như: Dupont TM Kocide  46.1 WG, PN - Coppercide 50WP, Kaisin 50 WP, Avalon 8 WP,....

- Nhện: Khi cây có trên 10% lá, quả bị hại sử dụng một số hoạt chất: Emamectin benzoate, Petroleum spray oil, ... Ví dụ thuốc: Vimatox 1.9 EC; Dầu khoáng DS 98.9 EC, Citrole 96.3 EC, ...

- Bọ xít: Trong danh mục thuốc BVTV hiện hành chưa có thuốc đăng ký trừ bọ xít hại bưởi và cây có múi. Tạm thời có thể sử dụng một số hoạt chất Abamectin, Emamectin benzoate, … Ví dụ thuốc: Aremec 36EC, Reasgant 1.8EC, Miktin 3.6EC, Dibamec 1.8EC/3.6EC, TC-Năm Sao 20 EC/35EC, Eagle 5EC, Bafurit 5 WG, …

5. Trên cây lâm nghiệp: Điều tra phát hiện và tiến hành phòng trừ kịp thời các ổ châu chấu phát sinh gây hại trên cây trồng. Dùng vợt bắt giết những ổ châu chấu đang co cụm ở trên mặt đất, ruộng lúa, bờ cỏ đem tiêu hủy. Đối với những ổ châu chấu trên đồi rừng, khó áp dụng biện pháp thủ công cần tổ chức tổ dịch vụ phun tập trung, dùng máy động cơ phun bao vây xung quanh ổ dịch để tiêu diệt. Sử dụng các loại thuốc trừ châu chấu tre đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam, ví dụ: Lufen extra 100EC, Neretox 95WP,... pha và phun theo hướng dẫn trên bao bì.

Theo dõi chặt chẽ sâu bệnh cây keo,... chỉ phun trừ các ổ sâu, bệnh đến ngưỡng.

Lưu ý: Chỉ sử dụng các thuốc có trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam, pha và phun theo hướng dẫn ghi trên bao bì, chú ý đảm bảo thời gian cách ly; khi sử dụng thuốc BVTV xong phải thu gom vỏ bao bì để đúng nơi quy định của địa phương.