Trong điều kiện thời tiết từ nay đến cuối vụ thường có mưa nhiều, bão, ẩm độ và nhiệt độ cao là điều kiện thuận lợi để bệnh phát sinh phát triển và dễ gây hại trên diện rộng, ảnh hưởng tới năng suất lúa mùa. 

  Bệnh đốm sọc và bạc lá lúa đều do vi khuẩn gây ra, chúng theo gió, nước xâm nhiễm vào lá lúa theo thuỷ khổng, khí khổng và nhất là qua vết thương cơ giới trên lá lúa. Bệnh thường lây lan gây hại mạnh sau các trận mưa bão. Nguồn bệnh thường tồn tại trong đất, nước, hạt giống lúa và cỏ dại thuộc họ hoà thảo như cỏ lồng vực, lúa chét,... từ đó lây lan vào ruộng lúa. Bệnh có thể phát sinh ngay từ ruộng mạ trên phiến lá, nhưng biểu hiện bệnh rõ nhất là ở lá lúa khi cây lúa đẻ nhánh và phát triển đến giai đoạn lúa trỗ bông - chắc xanh, đây là lúc bệnh gây hại mạnh nhất.

Bệnh bạc lá lúa do vi khuẩn Xanthomonas  Oryzae gây nên, vết bệnh giống những sọc thấm nước ở rìa lá, có màu vàng đến màu trắng, đầu tiên xuất hiện ở đầu lá hoặc 2 bên mép lá sau đó lan dần vào phiến lá. Trên các giống nhiễm bệnh có thể lan xuống tận bẹ lá. Bệnh đốm sọc do vi khuẩn Xanthomonas  Oryzicola  gây nên, vết bệnh từ mép lá, mút lá lan vào phiến lá hoặc lan thẳng xuống gân chính, vết bệnh lan rộng theo đường lượn sóng hoặc thẳng, mô bệnh xanh tái, vàng lục cuối cùng là cháy khô có màu nâu xám. Thông thường mô bệnh với mô khỏe trên phiến lá rất rõ rệt, có đường gợn sóng vàng hoặc không vàng, có khi có một đường chỉ màu nâu xẫm, đứt quãng hay không đứt quãng. Khi nắng lên vết hai loại bệnh đều héo đi, phiến lá bị khô trắng từng vệt từ đầu lá kéo dài dọc theo mép lá, rìa vết bệnh có hình lượn sóng.  Khi ruộng lúa nhiễm bệnh nặng, lá bị khô trắng tới 60 - 70% diện tích hoặc toàn bộ. Vào buổi sáng sớm hoặc trong điều kiện thời tiết ẩm ở trên vết bệnh thường xuất hiện các giọt dịch vi khuẩn màu trắng đục, khi khô đi có màu vàng hoặc nâu hình cầu li ti. Nếu bệnh bùng phát thành dịch, nhất là trong giai đoạn làm đòng đến trỗ bông thì cây lúa dễ bị nghẹn đòng, bông bạc, hạt lép nhiều và làm giảm năng suất tới 55 - 70%. Với điều kiện nhiệt độ cao 25 - 30⁰C và ẩm độ cao 95 - 100%, bệnh thường phát triển mạnh và có nguy cơ lây lan thành dịch. Ở những chân ruộng hẩu, ruộng trũng, chua, bón nhiều đạm, mất cân đối hoặc các diện tích bón đạm muộn, bón lai rai,... cũng làm cho lúa bị bệnh bạc lá, đốm sọc gây hại nặng.

Biện pháp phòng trừ bệnh bạc lá, đốm sọc hiệu quả là thường xuyên thăm đồng, theo dõi, phát hiện bệnh sớm; chăm sóc hợp lý để cây lúa sinh trưởng khỏe, bón phân cân đối, điều tiết nước phù hợp. Không bón quá nhiều đạm, bón đạm muộn và kéo dài; chú ý kết hợp giữa bón đạm với phân chuồng, lân, kali. Khi phát hiện thấy ruộng chớm bị bệnh cần giữ mực nước từ 3 - 5 cm, tuyệt đối không được bón các loại phân hóa học, phân bón qua lá và thuốc kích thích sinh trưởng. Sử dụng các loại thuốc hoá học để phun phòng trừ như: Starwiner 20WP, Novaba 68WP, Xanthomix 20WP, PN - Balacide 32 WP, Starner 20 WP,... pha và phun theo hướng dẫn trên vỏ bao bì.

                                                                    KS. Bùi Thị Việt Oanh

                                                                  Chi cục BVTV