Hiện nay, các trà lúa đang trong giai đoạn làm đòng - trỗ bông. Đây là giai đoạn quyết định năng suất lúa của cả vụ. Qua kết quả điều tra sâu bệnh tuần 15 (Ngày 08- 09/4/2019) cho thấy, một số đối tượng dịch hại tiếp tục phát sinh và gây hại, có khả năng làm ảnh hưởng tới năng suất của cây lúa. Chi cục Trồng trọt và BVTV thông báo kết quả tình hình dịch hại, dự báo 7 ngày tới và đề xuất các biện pháp phòng trừ như sau:

I/ TÌNH HÌNH DỊCH HẠI VÀ DỰ BÁO 7 NGÀY TỚI:

1. Bệnh đạo ôn:

* Hiện tại: Bệnh đạo ôn lá tiếp tục phát sinh và gây hại rải rác tại tất cả các huyện, thành, thị. Tỷ lệ bệnh trên lá phổ biến 0,5 - 2,4%, cao 3,4 - 4,6%, cục bộ ổ, ruộng 6,0 - 12% (Đoan Hùng, Yên Lập); cấp bệnh phổ biến: Cấp 1 - 3. Trên diện tích đã phòng trừ, bệnh trên lá đã dừng phát triển. Tuy nhiên, cá biệt trên một số diện tích chưa được phòng trừ hoặc phòng trừ kém hiệu quả, bệnh đạo ôn cổ bông đã xuất hiện rải rác (xã Trung Thịnh huyện Thanh Thủy; xã Cấp Dẫn, Tạ Xá huyện Cẩm Khê).

* Dự báo: Trong điều kiện thời tiết tiếp tục có mưa, ẩm độ không khí cao, đêm và sáng trời se lạnh, bệnh tiếp tục phát sinh, phát triển và gây hại, đồng thời là nguồn bệnh lây lan trên cổ bông, cổ gié đối với diện tích lúa đã và đang trỗ từ nay đến 20/4. Trên những ruộng lúa bị bệnh đạo ôn lá hoặc những diện tích xung quanh ổ bệnh, có thể bị bạc bông hoàn toàn do bệnh phát tán, lây lan, gây hại trên cổ bông, cổ gié nếu không được phòng trừ kịp thời. Các huyện, thành, thị cần chú ý, nhất là những diện tích gieo cấy giống mẫn cảm như: J02, TBR225, Thiên ưu 8, BC15, lúa nếp, …, vùng lúa chất lượng gieo cấy tập trung.

2. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại ở hầu hết các huyện, thành, thị. Tỷ lệ bệnh phổ biến 2,4 - 8,2%, cao 12,8 - 28%, cục bộ 32 - 44% (Lâm Thao, Tam Nông). Diện tích nhiễm 3.614,2 ha (Nhiễm nhẹ 2.722 ha, trung bình 873,9 ha, nặng 18,3 ha (Lâm Thao). Diện tích đã phòng trừ 851,9 ha; trong đó lần 1: 833,6 ha, lần 2: 18,3 ha (Lâm Thao).

* Dự báo: Trong điền kiện có nắng mưa xen kẽ bệnh tiếp tục phát triển, lây lan và gây hại, nhất là trên diện tích lúa đang làm đòng đến trỗ bông. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên những ruộng lúa rậm rạp, bón nhiều đạm và bón phân không cân đối.

3. Rầy các loại:

* Hiện tại: Phát sinh rải rác tại một số huyện, thành, thị. Mật độ rầy phổ biến 50 - 240 con/m², cao 320 - 600 con/m², cục bộ 1.200 - 1.500 con/m² (Thanh Thủy, Yên Lập); Phát dục chủ yếu tuổi 4, 5, trưởng thành. Mật độ trứng rầy phổ biến 24 - 80 ổ/m², cao 160 - 400 ổ/m², cục bộ 600 - 800 ổ/m² (Lâm Thao). Diện tích nhiễm 35,97 ha (Chủ yếu nhiễm nhẹ tại huyện Yên Lập, Thanh Thủy và Lâm Thao). Diện tích nhiễm trứng rầy 4,4 ha.

* Dự báo: Rầy tiếp tục tích lũy và gia tăng mật độ, gây hại trên các trà lúa; mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng, có thể gây cháy chòm, ổ vào cuối tháng 4 khi lúa chuyển giai đoạn chín sáp. Các huyện cần chú ý: Lâm Thao, Thanh Thủy, Việt Trì, Yên Lập, Cẩm Khê, Tam Nông, Hạ Hòa, Phù Ninh,....

4. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại rải rác tại TP. Việt Trì, Thanh Thủy; tỷ lệ bệnh phổ biến 0,1 - 2,3%.

* Dự báo: Theo dự báo trong vài ngày tới, trời sẽ có mưa rào kèm theo dông lốc,  bệnh sẽ tiếp tục phát triển, lây lan nhanh và gây hại bộ lá đòng. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên các ruộng xanh tốt, lá rậm rạp, nhất là trên diện tích đã xuất hiện nguồn bệnh. Tất cả các huyện cần lưu ý.

Ngoài ra: Châu chấu tre đã nở trên đồi rừng và trên ruộng lúa tại xã Minh Phú, Đại Nghĩa, Chân Mộng huyện Đoan Hùng; xã Tứ Mỹ, Cổ Tiết, Hiền Quan, Văn Lương huyện Tam Nông. Trong thời gian tới, châu chấu tiếp tục nở rộ tại địa phương có nguồn từ các năm trước như Đoang Hùng, Tam Nông, Yên Lập và Thanh Sơn, ...  Sâu đục thân, sâu cuốn lá nhỏ, chuột hại tiếp tục gây hại rải rác.

 II/ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ:

 1. Bệnh đạo ôn: Khi phát hiện ruộng bị bệnh phải phòng trừ ngay. Những diện tích đã nhiễm đạo ôn lá, khi lúa trỗ thấp tho cần phòng trừ đạo ôn cổ bông bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ như: Fu-army 30WP, 40EC, Filia 525SE, Katana 20SC, Ka-bum 650WP, Funhat 40WP,.... Nếu ruộng bị nặng cần phải phun kép (2 lần), lần 1 khi lúa thấp tho trỗ, lần 2 khi lúa trỗ thoát, phun kỹ cho thuốc tiếp xúc đều trên lá, trên cổ bông, tuyệt đối không phun thuốc BVTV kèm với phân bón qua lá.

2. Bệnh khô vằn: Khi ruộng lúa nhiễm bệnh có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phun trừ bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ: Chevin 5SC, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL,...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.

3. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Sau mưa dông, cần kiểm tra ngay đồng ruộng. Nếu phát hiện ruộng chớm bị bệnh, cần dừng ngay việc bón phân hóa học, nhất là đạm và thuốc kích thích sinh trưởng, phun phòng trừ ngay bằng các thuốc đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Starwiner 20WP, Kamsu 2SL, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP...). Những ruộng bị bệnh nặng cần phun kép (2 lần cách nhau 5 - 7 ngày).

4. Rầy các loại: Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng các loại thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam, ví dụ: Chersieu 75 WG, Excel Babsac 600 EC, Superista 25 EC, Nibas 50 EC, ....

5. Châu chấu tre: Khi phát hiện châu chấu mới nở, dùng vợt bắt giết những ổ châu chấu đang co cụm ở trên mặt đất, ruộng lúa, bờ cỏ đem tiêu hủy. Đối với những ổ châu chấu trên đồi rừng, khó áp dụng biện pháp thủ công cần tổ chức tổ dịch vụ phun tập trung, dùng máy động cơ phun bao vây xung quanh ổ dịch để tiêu diệt. Sử dụng các loại thuốc trừ châu chấu tre đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam, ví dụ: Victory 585EC, Lufen extra 100EC, Neretox 95WP,... pha và phun theo hướng dẫn trên bao bì.

Lưu ý: (Đối với diện tích lúa đang trỗ thì cần phun thuốc vào trước 8h sáng và sau 16h chiều).

Ngoài ra: Cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ  các ổ sâu đục thân, sâu cuốn lá nhỏ và các đối tượng khác trên cây trồng để có biện pháp chỉ đạo phòng trừ kịp thời.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Thọ thông báo và kính đề nghị UBND các huyện, thành, thị quan tâm chỉ đạo./.