Hiện nay, trà lúa xuân trung đang trong giai đoạn chín sáp - chín, trà lúa xuân muộn đang trỗ bông - chín sữa. Cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, chỉ còn một thời gian ngắn nữa là bước vào thu hoạch lúa xuân sớm. Qua điều tra dịch hại tuần 17, Chi cục Trồng trọt và BVTV thông báo kết quả tình hình dịch hại, dự báo 7 ngày tới và đề xuất các biện pháp phòng trừ như sau:

I/ TÌNH HÌNH DỊCH HẠI VÀ DỰ BÁO 7 NGÀY TỚI:

1. Rầy nâu, rầy lưng trắng:

* Hiện tại: Rầy lứa 3 đã nở rộ và gây hại tại một số huyện, thành, thị. Mật độ rầy phổ biến 90 - 370 con/m², cao 410 - 1.600 con/m², cục bộ 2.200 - 6.000 con/m² (Lâm Thao, Việt Trì, Thanh Ba, Hạ Hòa, Yên Lập), cá biệt 8.000 - 10.000 con/m² (xã Vĩnh Lại, Bản Nguyên - Lâm Thao; Kim Đức - Việt Trì); Diện tích nhiễm 2.306,7 ha, trong đó: Nhiễm nhẹ 1.687,7 ha, trung bình 523,1 ha, nặng 95,9 ha (xã Vĩnh Lại, Bản Nguyên - Lâm Thao; xã Lương Lỗ - Thanh Ba; xã Ấm Hạ, Chuế Lưu - Hạ Hòa; Kim Đức - Việt Trì). Diện tích đã phòng trừ 605 ha. Mật độ trứng rầy phổ biến 20 - 80 ổ/m², cao 120 - 560 ổ/m², cục bộ 800 ổ/m² (Việt Trì). Diện tích nhiễm trứng rầy 880,2 ha (Nhiễm nhẹ 533,9 ha, trung bình 346,3 ha) tại xã Kim Đức - Việt Trì, xã Ấm Hạ, Chuế Lưu - Hạ Hòa, Lương Lỗ - Thanh Ba, xã Hương Nộn - Tam Nông.

* Dự báo: Trong kỳ tới, thời tiết được dự báo có nắng nóng nhiều ngày, có thể xen kẽ những trận mưa rào, dông, lốc, tạo điều kiện thuận lợi cho rầy tiếp tục nở và gia tăng mật độ, gây hại trên các trà lúa, mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ ổ nặng, gây cháy chòm, cháy ổ trên diện tích lúa đang chín sáp. Dự kiến diện tích cần phòng trừ tiếp khoảng 1.690 ha; trong đó trà trung là 730 ha trà muộn 960 ha. Các huyện cần chú ý: Hạ Hòa, Yên Lập, Thanh Sơn, Tam Nông , Đoan Hùng, Thanh Ba, Cẩm Khê, Lâm Thao, Việt Trì, ....

2. Bệnh khô vằn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại ở hầu hết các huyện, thành, thị. Tỷ lệ bệnh phổ biến 2,4 - 8,8%, cao 12,2 - 29,3%, cục bộ 31,5 - 42% (Tam Nông, Việt Trì, Hạ Hòa, Thanh Ba, Cẩm Khê). Diện tích nhiễm 6.170,1 ha (Nhiễm nhẹ 3.688,4 ha, trung bình 2.289 ha, nặng 192,7 ha (Tam Nông, Việt Trì, Hạ Hòa). Diện tích đã phòng trừ 2.647,6 ha; trong đó lần 1 là 2.525,9 ha, lần 2 là 121,7 ha (Tam Nông, Lâm Thao).

* Dự báo: Bệnh tiếp tục phát triển, lây lan và gây hại, nhất là trên diện tích lúa đang chín sữa đến chín sáp. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên những ruộng lúa rậm rạp, bón nhiều đạm và bón phân không cân đối, bón phân muộn. Dự kiến diện tích cần phòng trừ tiếp là 2.710 ha; trong đó trà trung 550 ha, trà muộn 2.160 ha.

3. Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn:

* Hiện tại: Bệnh phát sinh và gây hại rải rác tại một số huyện, thành, thị; tỷ lệ bệnh phổ biến 0,9 - 4,0%, cao 8,0 - 16%, cục bộ 20,5% (xã Phượng Lâu, Thụy Vân - Việt Trì). Diện tích nhiễm 184,8 ha (Nhiễm nhẹ 179,8 ha, trung bình 5 ha); diện tích đã phòng trừ 15,3 ha; trong đó lần 1 là 5 ha, lần 2 là 10,3 ha (xã Sơn Dương, Sơn Vi, Bản Nguyên, Vĩnh Lại - Lâm Thao).

* Dự báo: Trong điều kiện trời có mưa rào kèm theo dông, lốc, bệnh tiếp tục phát sinh, lây lan nhanh và gây hại bộ lá đòng. Mức độ hại nhẹ đến trung bình, cục bộ hại nặng trên các ruộng xanh tốt, lá rậm rạp, nhất là trên diện tích đã xuất hiện nguồn bệnh. Các huyện cần chú ý: TP. Việt Trì, Hạ Hòa, Phù Ninh, Cẩm Khê, Lâm Thao, ...

4. Ngoài ra: Bệnh đạo ôn cổ bông gây hại rải rác trên những ruộng đã bị nhiễm, cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ thời tiết để có biện pháp phòng trừ kịp thời; sâu đục thân, bọ xít dài gây hại khu ruộng ven rừng, đồi gò, ruộng lúa thơm trỗ muộn sau 30/4.

 II/ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ:

Để tiếp tục chỉ đạo phòng trừ có hiệu quả các đối tượng sâu bệnh hại, đảm bảo an toàn cho sản xuất, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đề nghị:

1. UBND các huyện, thành, thị: Chỉ đạo các xã, thị trấn đôn đốc cán bộ KNCS và nông dân tránh tâm lý chủ quan, lơ là, nhất là dịp nghỉ lễ 30/4 - 01/5/2019 (5 ngày nghỉ); cần bám sát đồng ruộng, kiểm tra, phân loại ruộng và phòng trừ triệt để các đối tượng sâu bệnh trên diện tích lúa đang trỗ đến chín sáp. Những diện tích lúa giai đoạn chín sáp - chín nhiễm sâu bệnh đến ngưỡng, có thể chỉ đạo thu hoạch sớm với phương châm "Xanh nhà hơn già đồng" để tránh điều kiện thời tiết xấu và đảm bảo an toàn thực phẩm.

2. Các Trạm Trồng trọt và BVTV huyện, thành, thị: Tăng cường điều tra, phát hiện, phân công cán bộ trực, làm việc cả ngày nghỉ, ngày lễ 30/4 - 01/5/2019 (05 ngày), nắm chắc diễn biến tình hình sâu bệnh, ra thông báo và tham mưu chỉ đạo phòng trừ kịp thời, có hiệu quả; báo cáo kết quả phòng trừ về Chi cục vào 16h00 hàng ngày (Qua phòng BVTV) để tổng hợp.

3. Biệp pháp phòng trừ:

 - Rầy các loại: Khi phát hiện ruộng lúa có mật độ rầy trên 1.500 con/m² (30 - 40 con/khóm) cần tiến hành phòng trừ bằng các loại thuốc trừ rầy đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam, ví dụ: Chersieu 75 WG, Excel Babsac 600 EC, Superista 25 EC, Nibas 50 EC, ....  Cần lưu ý trên diện tích lúa đang trong giai đoạn chín sữa - chín sáp thì cần phải rẽ băng từ 0,8 - 1m phun kỹ vào gốc lúa.

- Bệnh khô vằn: Khi ruộng lúa nhiễm bệnh có tỷ lệ dảnh hại trên 20%, tiến hành phun trừ bằng các loại thuốc có trong danh mục, ví dụ: Chevin 5SC, Valicare 8SL, Lervil 50SC, Jinggangmeisu 3SL, Valivithaco 5SL,...), pha và phun theo hướng dẫn kỹ thuật trên bao bì.

- Bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn: Sau mưa dông, cần kiểm tra ngay đồng ruộng. Nếu phát hiện ruộng chớm bị bệnh, cần phun phòng trừ ngay bằng các thuốc đã được đăng ký trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam (Ví dụ: Starwiner 20WP, Kamsu 2SL, Xanthomix 20WP, Sasa 25WP...). Những ruộng bị bệnh nặng cần phun kép (2 lần cách nhau 5 ngày).

Lưu ý: Đối với diện tích lúa đang trỗ thì cần phun thuốc vào trước 8h sáng và sau 16h chiều.

-  Ngoài ra: Cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ các ổ bệnh đạo ôn cổ bông, sâu đục thân, bọ xít dài và các đối tượng khác trên cây trồng để có biện pháp chỉ đạo phòng trừ kịp thời.

Chú ý: Chỉ sử dụng thuốc BVTV có trong danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam, pha và phun theo hướng dẫn ghi trên bao bì; thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng để đúng nơi quy định của địa phương.

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Phú Thọ thông báo và kính đề nghị UBND các huyện, thành, thị quan tâm chỉ đạo./.